System opieki doraźnej nad dziećmi, które utraciły najbliższych z różnych powodów, bądź wymagają izolacji od środowiska w którym żyją sprawuje instytucja zwana pogotowiem opiekuńczym.

Opieką w tych placówkach objęte są dzieci pochodzące z rodzin patologicznych, uciekający z domów, małoletni przestępcy, czy dzieci znalezione na ulicy. Ośrodek taki przyjmuje dzieci na podstawie wyroku sądowego. Pogotowie opiekuńcze to placówka w której małoletni mogą przebywać w okresie trwania procesów sądowych, jednak nie dłużej niż trzy miesiące. W uzasadnionych przypadkach okres ten może zostać wydłużony o kolejne trzy miesiące, jednak nie może przekroczyć sześciomiesięcznego okresu opieki doraźnej. Placówka ta zapewnia całodobową opiekę nad małoletnimi w wieku od trzech do osiemnastu lat. Działania jakie w tym okresie podejmują pracownicy placówki, to przede wszystkim zapewnienie dzieciom powrotu do domu rodzinnego lub ulokowanie ich w rodzinach zastępczych, domach dziecka ewentualnie w innych ośrodkach resocjalizacyjnych.

Dziecko, które wyrokiem sądu zostaje skierowane do placówki pogotowia opiekuńczego przechodzi w pierwszej kolejności przez oddział izolacyjny. Tam odbywają się badania lekarskie i odpowiednie zabiegi higieniczne. W bardzo wielu wypadkach w placówkach tych brakuje takich oddziałów, dzieci więc trafiają od razu do grup wychowawczych. Jeśli podopieczny jest w wieku szkolnym, to właśnie z tą grupą bierze udział w zajęciach szkolnych. Mniejsze dzieci nie objęte jeszcze obowiązkiem szkolnym kierowane są do przedszkola.

Opieka nad małoletnimi w tych placówkach trwa całą dobę, a każdy z podopiecznych wymaga indywidualnego podejścia.