Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe)

Stopa posiada niski lub obniżający się łuk podłużny, który jest wynikiem niewydolności układu mięśniowo-wiązadłowego. Przeciążenie stopy spotęgowane niewydolnością jej układu doprowadza do zniekształceń, bolesności oraz zaburzenia funkcji.
Płaskostopie jest jednym z bardziej powszechnych dolegliwości stóp. W młodszym wieku szkolnym nie musi dostarczać bodźców bólowych. Początkowo brak ograniczeń, jednak zaniedbanie i brak korektywy może nieść odległe, negatywne skutki.

Stopa płasko-koślawa

Dzieci o stopach płasko-koślawych skarżą się na szybkie męczenie, bóle stóp i łydek. Chód ich jest ciężki, nieelastyczny, obuwie wykrzywione, wykoślawione, obcasy zdarte od strony wewnętrznej. Na skutek obniżenia sklepienia i koślawości, głowa kości skokowej wysuwa się i tworzy wypukłość ku stronie wewnętrznej. Ślad odciśniętej stopy ukazuje wypukłość po stronie wewnętrznej. Rodzice często nazywają tę wypukłość guzem i są tym zaniepokojeni i udają się z dzieckiem do lekarza. W przypadkach zaawansowanych może powstać skrócenie i przykurcz mięśni strzałkowych oraz wiązadeł na zewnętrznej stronie stopy, a także przykurcz ścięgna mięśnia trójgłowego łydki. Powoduje to ograniczenie ruchomości stopy, a szczególnie ruchu obracania – supinacji. W późniejszym okresie ograniczone są ruchy palców i utrata możliwości „resorowania” chodu. W miarę postępu zniekształceń narastają dolegliwości bólowe. Trudności w dopasowaniu obuwia co powoduje otarcia na skórze stopy, a czasem bolesne odciski i modzele. Stopy męczą się nawet przy niewielkim wysiłku, bolą, a w miarę upływu lat, gdy do powyżej opisanych zmian dojdą zmiany zwyrodnieniowe w układzie kostnym i zaburzenia w krążeniu – powstaje duże ograniczenie sprawności stopy.

Stopa szpotawa

Jest odwrotnością stopy płasko-koślawej. Charakteryzuje się skręceniem pięty do wewnątrz i oparciem jej na krawędzi zewnętrznej.

Stopa wydrążona

Zniekształcenie charakteryzuje się nadmiernym wysklepieniem, w odcinku między guzem a głowami kości śródstopia, przy równoczesnym skróceniu tego odcinka. Nadmiernemu wysklepieniu stopy towarzyszy szponowate ustawienie palców i skrócenie rozcięgna podeszwowego. Zniekształcenie powoduje skrócenie stopy. Przyczyną tej wady są anomalie w obrębie dolnego odcinka rdzenia kręgowego oraz zaburzenia równowagi mięśniowej.
Zdrowe stopy są ważnym elementem zdrowia całego organizmu. Stopy chore, zniekształcone utrudniają poruszanie się, sprawiają ból i wpływają na zmęczenie.

Nierówność kończyn dolnych

Nierówność kończyn dolnych jest poważną wadą organiczną, zaburzającą funkcjonowanie całego narządu ruchu. Dla pacjenta, skrócenie kończyny jest problemem nie tylko kosmetycznym, ale także psychologicznym. Wyrównanie skrócenia za pomocą odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego (wkładka, but lub aparat) zmniejsza wprawdzie negatywne skutki statyczne, równocześnie jednak powoduje łatwiejsze dostrzeganie tej wady przez otoczenie. Według obecnego stanu wiedzy nierówność kończyn dolnych stanowi poważny problem czynnościowy i wpływa negatywnie na rozwój i motorykę całego narządu ruchu.
Nierówność kończyn dolnych może być rzeczywista (strukturalna), spowodowana skróceniem lub wydłużeniem jednej z kończyn, oraz czynnościowa, spowodowana najczęściej utrwalonym skośnym ustawieniem miednicy lub przykurczami w stawach, zwłaszcza biodrowych.

Reasumując zaniedbania lub przeoczenia drobnej wady stopy u małego dziecka – u dorosłego skutkuje dużym bólem i niesprawnością w chodzeniu. Warto więc zauważając powyżej przytoczone nieprawidłowości udać się do lekarza ortopedy w celu jak najwcześniejszego zapobiegania lub leczenia powstającej wady. Dobrze dobrana wkładka ortopedyczna i odpowiednie ćwiczenia wykonywane systematycznie są w stanie zapobiec lub wyleczyć całkowicie zauważoną wcześnie wadę.